تاریخچه قهوه | بیوگرافی قهوه

قهوه را که همه شما میشناسید و از خواص انرژی زایی و … آن با خبر هستید اما آیا میدانید قهوه چطور و در کجا کشف شد؟ تاریخچه قهوه را چطور؟ در این مقاله کوتاه راجع به بیوگرافی قهوه، پایتخت قهوه جهان و اینکه قهوه اولین بار کجا کشف شد صحیت میکنیم.

در ادامه با ما و داستان های جذاب کشف قهوه همراه باشید.

قهوه اولین بار کجا کشف شد؟

قهوه برای اولین بار در شهری به نام kaffa در اتیوپی( که ان زمان به این منطقه حبشه) میگفتند توسط یک چوپان به اسم کالدی( kaldi) کشف شد و قضیه ازین قرار بوده که کالدی وقتی با بزهاش مشغول چرا بودند متوجه میشود که وقتی بزها از گیلاس های قرمز درختی که در ان حوالی بوده میخورند هیجان زده میشوند و بع بع کنان تمام شب را بیدار میمانند؛ پس کالدی (که بی نهایت از او متشکر هستیم) مقداری ازین گیاه را به صومعه میبرد و موضوع را با بزرگ آن صومعه در میان میگذارد.

سپس وقتی بزرگ صومعه نیز ان را امتحان میکند متوجه میشود نمیتواند در طول شب بخوابد و از طرفی انرژی بسیار زیادی دارد.

خلاصه که اولین بار گیاه عربیکا که قهوه از ان گرفته میشود در جنوب غرب اتیوپی و در شهری به اسم kaffa توسط یک چوپان به اسم کالدی کشف شد.

کاشف قهوه کیست؟

بر طبق داستان های کشور اتیوپی تاریخچه قهوه و داستان کاشف قهوه مربوط به آقای کالدی این چوپان عزیزاست که در قرن 9 میلادی وقتی بزهایش را به چرا در مراتع میبرد میبیند که آن ها بعد از خوردن گیلاس قهوه انرژی عجیبی پیدا میکنند. کالدی دانه های قهوه را به صومعه میبرد و وقتی راهب آنجا قهوه هارا داخل اتیش میریزد ارام ارام بوی قهوه که برشته هم شده بود فضای عبادتگاه را پر میکند به طوری نظر باقی راهبان به ان جلب میشود.

راهبه ها به دانه های قهوه آب داغ اضافه میکردند و ان را برای عبادت در شب مینوشیدند؛ و افرادی نیز آن را میجویدند.

این روش ها سالیان سال میان مذهبیون اتیوپی استفاده میشد تا بعدا که در مراسمات دانه های قهوه را روی اتش برشته میکردند، با هاون میکوبیدند و روی آتش دم میکردند.

پس ابتدا مذهبیون و افراد صومعه بودند که از خواص قهوه بهره میبردند.

بیوگرافی قهوه:

بیوگرافی قهوه از قرن نهم میلادی از شهری به نام kaffa در تتیوپی آغاز میشود، روزی که چوپانی به اسم کالدی هنگام چرا بز هایش آن را کشف کرد و به راهبان صومعه معرفی کرد. قهوه در ایتدا در میان مذهبیان صومعه برای عبادت استفاده میشد و پس از آن به یمن و عربستان گسترش یافت و سپس به خاورمیانه، آفریقا و اروپا منتقل شد تا اینکه امروزه پس از نفت خام، دومین کالای تجاری بزرگ در سطح جهانی محسوب می‌شود.

امروزه قهوه در بیش از 70 کشور دنیا کاشت میشود و یک صنعت میلیارد دلاری در دنیا میباشد.

در کشور هایی مثل ایتالیا این نوشیدنی با فرهنگ جامعه همراه شده و مبدا ابداع نوشیدنی های جدید بر پایه قهوه است.

نژاد های مختلفی از این گیاه مقل عربیکا و روبوستا وجود دارند که هرکدام ویژگی های طعمی، عطر و بو و شرایط کاشت و برداشت خاص خود را دارند.

در ادامه مقاله بیوگرافی قهوه؛ شرایط خاص کاشت و مراحل آن را بخوانید:

کاشت قهوه

انتخاب محل: گیاه قهوه در مناطق گرمسیری با ارتفاعات 600 تا 2000 متر و دمای 15 تا 24 درجه سانتی‌گراد رشد می‌کند.
کاشت نهال‌ها: دانه‌های با کیفیت انتخاب شده و پس از جوانه‌زنی، نهال‌ها در مزارع کاشته می‌شوند. خاک باید حاصلخیز و با زهکشی خوب باشد.

داشت قهوه

آبیاری و کوددهی: آبیاری منظم و استفاده از کودهای مناسب برای رشد بهتر گیاه لازم است.
هرس کردن: برای بهبود تهویه و کاهش بیماری‌ها، گیاهان یک یا دو بار در سال هرس می‌شوند.
کنترل آفات: روش‌های شیمیایی و بیولوژیکی برای کنترل آفات و بیماری‌ها استفاده می‌شود.

برداشت قهوه

زمان و روش برداشت: میوه‌های قهوه وقتی کاملاً رسیده باشند برداشت می‌شوند. برداشت دستی کیفیت بالاتری دارد، اما در مزارع بزرگ از ماشین استفاده می‌شود.

فرآوری پس از برداشت

خشک‌کردن و پوست‌گیری: دانه‌ها پس از خشک‌کردن، از پوسته جدا و درجه‌بندی می‌شوند، سپس برای بازارهای محلی و جهانی بسته‌بندی می‌گردند.

تاریخچه قهوه و مراسم ها:

تاریخچه قهوه و کاشفان قهوه را خواندیم؛ اما قهوه چطور رواج پیدا کرد؟

رواج پیدا کردن قهوه با مراسم bunna:

مدارک تاریخی نشان می دهد که مراسم مرتبط با قهوه تا 900 سال پس از میلاد در اتیوپیبرگزار میشده و به عنوان یک رسم مهم اجتماعی و مذهبی شناخته میشده اثست.

در سال 1454 میلادی، وقتی یک روحانی از کشور عدن از این مناطق دیدن میکرده، به اتفاق تعدادی از مردم مشاهده کرد که افراد انجا نوشیدنی عجیبی مینوشند و او نیز با نوشیدن قهوه بسیار خرسند و پر انرژی شد.

او قهوه را به mecca برد و در واقع رایج شدن قهوه از همین مکه شروع شد و برای اولین بار قهوه خانه هایی در سطح شهر شکل گرفت که محل صحبت ها، جلسات، آواز خواندن ها و … بود.

جالب است بدانید در سال 1511 میلادی، حاکم مکه تصمیم به تعطیل کلیه قهوه‌ خانه‌ ها گرفت، زیرا مشاهده کرده بود که مردم در مساجد جلسات شبانه مذهبی با نوشیدن قهوه داشتند. او همچنین قهوه‌ خوردن را به عنوان جرم اعلام کرد.

جالب است بدانید چند نفر از طبیبان ان زمان قهوه را مضر معرفی میکردند چون افرادی که مالیخولیا داشتند با نوشیدن قهوه بهتر میشدند و نزد طبیبان نمیرفتند.

با تسخیر مصر توسط سلطان سلیم در سال 1517، قهوه به قسطنطنیه (استانبول امروزی) منتقل شد و از آنجا به دمشق در سال 1530 رسید. در سال 1554، قهوه‌خانه‌ها در استانبول به کار افتادند، اگرچه در ابتدا با مخالفت و خشونت روحانیون مواجه بودند. اما به مرور زمان، روحانیون نیز به قهوه علاقه مند شدند و این مکان‌ ها به مرکزی برای تبادل نظر و جلسات سیاسی و مذهبی تبدیل شدند.

تاریخچه قهوه در ایران:

تاریخچه قهوه در ایران به دوران صفویه بازمی‌گردد. در سال 1664 میلادی، یک داروساز معروف به نام کاشف الدین رساله‌ای نوشت که در آن به فواید و مضرات قهوه اشاره کرد. این رساله جلب توجه شاه عباس شد و او علاقه زیادی به مصرف قهوه پیدا کرد. این اتفاق به عنوان نقطه آغازی برای گسترش مصرف قهوه در ایران شناخته می‌شود. کشت دانه‌های قهوه و تجارت آن از شبه جزیره عرب به ایران منتقل شد و به مرور زمان، قهوه در ایران و همچنین در مصر، سوریه، ترکیه و یمن معروف شد.

قهوه به سرعت به عنوان یک نوشیدنی محبوب در مراسم‌ها، دیدارها، و حتی در هنگام گوش دادن به موسیقی زنده، خواندن کتاب، تماشای فیلم و تئاتر شناخته شد. قهوه‌ خانه‌ها و کافه‌ ها به سرعت در سراسر ایران ظاهر شدند و به عنوان مکان‌ هایی برای تبادل اطلاعات و گفتگو های روزمره مردم شناخته می‌شدند. این مکان‌ ها گاهی به عنوان “مدارس عاقلان” نیز شناخته می‌شدند.

از این رو تاریخچه قهوه در ایران به حدود 400 سال پیش باز می گردد.

پایتخت قهوه ایران کجاست؟

جالب است بدانید به تازگی در چابهار واقع در سیستان و بلوچستان به صورت تستی چندین نهال درخت قهوه کاشته شده و چون چابهار شرایط دمایی و ارتفاع بسیار نزدیک به مناطقی که به کمربند قهوه جهان معروفند(مناطقی که قهوه در آن میتواند رشد کند) میتواند پایتخت قهوه در ایران باشد.

البته فقط بعضی مناطق جنوبی ایران میتواند مستعد کاشت و برداشت قهوه باشد چون قهوه نیاز به شرایط خاصی برای رشد دارد مثل دمای 15 تا 24 درجه، ارتفاع 600 تا 2000 متر از سطح دریا، میزان بارندگی سالانه بین 1500 تا 2500 میلی‌متر است و… .

همچنین شهر قائم‌شهر در استان مازندران به دلیل وجود تعداد زیادی از کافه‌ ها و مراکز تخصصی قهوه و همچنین برگزاری جشنواره‌ها و رویدادهای مرتبط با قهوه، از نظر و بعد دیگر میتواند به عنوان پایتخت قهوه ایران شناخته شود.

درخت قهوه:

بلندی درخت قهوه بین ۳ تا ۱۰ متر است و ۳ تا ۵ سال پس از کاشته شدن محصول می‌دهد.

درخت قهوه یا “Coffea” یک گونه گیاهی است که میوه‌ های آن به عنوان مواد اصلی برای تهیه قهوه به کار می‌رود. این درخت در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان رشد می‌کند. در ادامه به برخی اطلاعات کلی در مورد درخت قهوه اشاره می‌کنم:

1. نام علمی: نام علمی درخت قهوه Coffea است و به عنوان یک جنس از خانواده رُبیاسی Rubiaceae شناخته می‌شود.

2. محل رشد قهوه: درخت قهوه در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری کشورهایی مانند برزیل، کلمبیا، اتیوپی، و ویتنام رشد می‌کند. این کشورها به عنوان بزرگترین تولیدکنندگان قهوه در جهان شناخته می‌شوند.

3. نوع میوه: میوه درخت قهوه به نام “گیلاس” شناخته می‌شود. این میوه‌ها دارای دو قسمت داخلی (دانه قهوه) هستند که پس از خشک شدن و خرد شدن به عنوان مواد اصلی قهوه تهیه می‌شوند.

4. انواع درخت قهوه: چندین گونه اصلی درخت قهوه وجود دارد، اما دو گونه اصلی که بیشترین قهوه تجاری را تولید می‌کنند عبارتند از “Coffea arabica” (قهوه عربیکا) و “Coffea canephora” (قهوه روبوستا). قهوه عربیکا معمولاً با کیفیت‌ ترین قهوه‌ ها را تولید میکنند.

5. رشته تولید: از مراحل کاشت، داشت، و برداشت میوه تا فرآیند خشک کردن، خرد کردن، و تهیه قهوه، تولید قهوه یک زنجیره پیچیده از فرآیندها است.

پایتخت قهوه جهان:

اگر منظورتان از پایتخت قهوه جهان این است که قهوه اولین بار کجت کشف شد باید بگوییم که قهوه اولین بار در شهری به نام kaffa در اتیوپی توسط یک چوپان کشف شد. البته پایتخت قهوه جهان لمروزه از نظر میزان کشت و صادرات قهوه؛ برزیل، ویتنام و کلمبیا هستند. همچنین قهوه ابتدا در ایتالیا بسیار محبوب و فراگیر شد.

پایتخت قهوه جهان از نظر تولیدات و کیفیت:

جالب است بدانید صنعت قهوه دومین کالای تجاری است و این کشور ها به عنوان پایتخت قهوه جهان شناخته میشوند.

• قهوه برزیل:

در قرن ۱۸ میلادی، قهوه برای اولین بار به برزیل توسط حاکم گینه فرانسه وارد شد. یک شخص به نام فرانسیسکو قهوه این دانه قهوه را از گینه فرانسه به برزیل آورد. با ورود قهوه به برزیل، تطابق اقلیمی این کشور با شرایط رشد این گیاه باعث شد که قهوه در این منطقه بسیار موفق شود و به عنوان نوعی منحصر به فرد با طعم و بوی خاص خود به جهان معرفی شود. امروزه، تقریباً ۳۰ درصد از سطح زمین‌های برزیل برای کاشت قهوه مناسب هستند و قهوه برزیلی به عنوان یکی از بهترین و محبوب‌ترین انواع قهوه در جهان شناخته می‌شود.

• قهوه ویتنام:

جالب است بدانید بیش از دو میلیون کشاورز در ویتنام مشغول کشاورزی قهوه هستند؛ بیش از نود درصد قهوه ویتنام را روبوستا تشکیل میدهد.

قهوه ویتنام با توجه به کیفیت خوبش معمولا قیمت ارانتری نسبت به دیگر کشور های تولید کننده قهوه دارد که این مسئله به خاطر هزینه کم نیروی کار، حمایت دولت و تولیدات انبوه قهوه در این کشور است.

•  کلمبیا:

کلمبیا، با شرایط جغرافیایی و آب و هوایی بی‌نظیر، از بهترین مناطق جهان برای تولید قهوه به شمار می‌رود. این کشور بیش از ۶۰۰٬۰۰۰ تولیدکننده قهوه دارد. یکی از ویژگی‌های برجسته این قهوه، کشت انحصاری گونه عربیکا در کلمبیا است که باعث ظهور طعم ملایم و منحصر به‌ فردی در این محصول می‌شود. در این کشور، گیاه قهوه زیر سایه درختان موز در آب و هوای گرمسیری رشد می‌کند.

یکی از عوامل تمایز‌ دهنده این محصول، نحوه برداشت آن است. در بسیاری از کشورها، برداشت قهوه در یک مرحله انجام می‌شود، به این معنا که همه دانه‌ های قهوه در یک زمان برداشت می‌شوند. اما در کلمبیا، کشاورزان به مدت حداقل ده روز درختان قهوه را بررسی می‌کنند و فقط دانه‌های رسیده برداشت می‌شوند. این عمل به دلیل اهمیت تشخیص دقیق میزان رسیدگی دانه‌ ها توسط کشاورزان به‌ کار گرفته می‌شود.

در کلمبیا، باران زیادی میبارد و درجه حرارت‌ هرگز به حدی پایین نمی‌رود که موجب یخبندان شود. این شرایط شامل خاک حاصلخیز، توپوگرافی کوهستانی، آب‌ و هوای گرمسیری، تابش مناسب آفتاب، بارش فراوان و دمای مناسب برای کشت قهوه هستند و در ترکیب با یکدیگر باعث تولید یک نوع قهوه استثنایی و بی‌نظیر می‌شوند.

مهد قهوه جهان کجاست؟

پس از اینکه قهوه به اروپا و سپس امریکا رسید رفته رفته نوشیدن قهوه تبدیل به یک فرهنگ و سبک زندگی شد؛ روش های مختلف دم آوری قهوه ابداع شد و کافه ها شروع به افزودن قهوه به نوشیدنی های مختلف کردند و…

حال قصد داریم تاریخچه قهوه در مهد قهوه جهان و شهر هایی که نوشیدن قهوه جز جدا ناپذیری از تمدن آن ها شده را معرفی کنیم:

• رم ایتالیا: اگر شما هم به اندازه من عاشق قهوه هستید قطعا یکی از آرزوهایتان نوشیدن قهوه در خیابان های رم در یکی از کافه های دنج است. فرهنگ رم با قهوه و اسپرسو ادغام شده و بهترین کافه های جهان را میتوانید در این شهر زیبا مشاهده کنید. جالب است بدانید موکاپات را آقای بیالتی که یک مهندس ایتالیایی بود در سال 1993 اختراع کرد و تبدیل به یک کالای فراگیر در دنیا شد.

• ریکاویک، ایسلند: ریکاویک بزرگترین شهر ایسلند و پایتخت آن است: مردم این شهر از طرفداران پر و پا قرص قهوه هستند و نوشیدن قهوه در کافه این شهر توقع شما را بالا میبرد به این دلیل که قهوه ها با بالاترین سطح و کیفیت رست، آسیاب و عصاره گیری میشوند.

• آدیس آبابا: آدیس بابا در اتیوپی واقع شده؛ اتیوپی به‌عنوان مهد قهوه جهان شناخته می‌شود و بنابراین باید یکی از پایتخت‌ های قهوه جهان محسوب شود. این کشور به مدت طولانی تحت تأثیر ایتالیا قرار داشته و به همین دلیل قهوه اسپرسو به سبک ایتالیایی در اتیوپی رواج دارد. می‌توان گفت که قهوه‌ ای که در کافه‌ های محلی آدیس آبابا می‌نوشند، چیزی از قهوه های رم کم ندارد. قهوه در اتیوپی بسیار حیاتی است تا جایی که یک مراسم خاص برای تازه‌ آسیاب کردن دانه‌ های قهوه و سرو قهوه وجود دارد. در این مراسم، دانه‌های تازه‌آسیاب شده روی یک منقل چوبی قرار داده می‌شوند و سپس قهوه تازه به همراه شکر به مهمانان سرو می‌شود.

بهترین قهوه جهان

تعیین بهترین قهوه جهان به سلیقه شخصی و معیارهای مختلفی بستگی دارد، اما چند نوع قهوه به طور گسترده به عنوان بهترین‌ها شناخته می‌شوند:

• قهوه جامائیکا بلو مانتین (Jamaica Blue Mountain)

این قهوه از کوه‌های بلو مانتین در جامائیکا تولید می‌شود و به دلیل طعم ملایم، کم‌اسیدی و عطر دلپذیرش بسیار مشهور است. قهوه بلو مانتین یکی از گران‌ترین و بهترین قهوه‌ های جهان است.

• قهوه کوپی لواک (Kopi Luwak)

این قهوه منحصر به فرد از دانه‌هایی تولید می‌شود که توسط حیوانی به نام «زباد» (Civet) خورده و سپس دفع شده‌اند. فرایند هضم در بدن این حیوان به دانه‌های قهوه طعم خاصی می‌بخشد. قهوه کوپی لواک عمدتاً در اندونزی تولید می‌شود و به دلیل روش تولید خاص خود بسیار گران است.

• قهوه گشا (Geisha)

این قهوه با منشاء اتیوپی و شهرت در پاناما، به دلیل طعم پیچیده و منحصر به فرد خود که شامل نُت‌های گل، میوه‌ای و اسیدیته ظریف است، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. قهوه گشا یکی از قهوه‌های با کیفیت و گران‌قیمت جهان است. بسیاری از دوستداران قهوه این قهوه ینی گشا را بهترین قهوه جهان میدانند.

• قهوه یرگاشف (Yirgacheffe)

این قهوه از منطقه یرگاشف در اتیوپی می‌آید و به خاطر طعم میوه‌ای و اسیدیته بالای خود مشهور است. یرگاشف به عنوان یکی از بهترین قهوه‌های آفریقایی شناخته می‌شود.

• قهوه هاسا هندا (Hacienda La Esmeralda)

– این قهوه نیز از پاناما می‌آید و به دلیل کیفیت بالا و طعم منحصر به فرد، در بسیاری از مسابقات بین‌المللی برنده شده است.

هر یک از این قهوه‌ها به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد، فرآوری دقیق، و کیفیت بالای دانه‌ها به عنوان بهترین‌های جهان شناخته می‌شوند، اما انتخاب نهایی به سلیقه و ترجیح شخصی بستگی دارد.

تاریخچه قهوه در نقاط مختلف جهان متفاوت است اما در نهایت به آن چوپان عزیز باز می گردد و ما هم ازشون ممنونیم 🙂

azarmand

seo manager-ceo-author | + posts

محمدرضا آذرمند هستم. نویسنده مقالات، مسئول سئو و مدیر سایت فروشگاه خرید قهوه باندولینی.
افتخار همکاری با مجموعه هایی مثل پارسی هولدینگ، پارسی پودر، پارسی پت و... را دارم.
علاقه مند به دنیای عطر و طعم قهوه و اندکی باریستا 🙂

• موکاپات چیست؟ فواید موکاپات و معایب موکاپات + انواع آن
• قهوه گلد برای کبد چرب
• قهوه لیبریکا چیست؟ | طعم و ویژگی های دانه قهوه لیبریکا
• بالا بردن کافئین قهوه و معرفی قهوه های پر کافئین