آیا نوشیدن قهوه ناشتا مضر است؟ این سؤالی است که بسیاری از عاشقان قهوه، به ویژه آنهایی که روز خود را با یک فنجان قهوه گرم آغاز میکنند، از خود میپرسند. قهوه صبحگاهی میتواند انرژی فوری ایجاد کند، هوشیاری را افزایش دهد و حتی متابولیسم بدن را تقویت کند. اما از سوی دیگر، نوشیدن قهوه با معده خالی ممکن است برای برخی افراد عوارضی مانند سوزش معده، افزایش اسید معده یا حتی اختلال در جذب مواد مغذی داشته باشد.
بر اساس تحقیقات منتشرشده در Journal of Nutrition و European Journal of Clinical Nutrition، نوشیدن قهوه بهویژه در حالت ناشتا میتواند بر سیستم گوارش و جذب برخی مواد معدنی مانند آهن تأثیر بگذارد. قهوه حاوی ترکیباتی مانند کافئین و اسیدهای کلروژنیک است که ممکن است ترشح اسید معده را افزایش داده و در برخی افراد منجر به ناراحتی گوارشی شود.
در این مقاله از باندولینی، معتبرترین فروشگاه اینترنتی قهوه، به بررسی فواید خوردن قهوه ناشتا، عوارض قهوه اسپرسو ناشتا و نکات کلیدی آن بر اساس اخرین مطالعات میپردازیم.
فهرست مطالب
مصرف قهوه ناشتا

مصرف قهوه ناشتا برای بسیاری از افراد بیخطر است، اما ممکن است در برخی باعث افزایش اسید معده، سوزش سر دل یا اضطراب شود. نوشیدن قهوه با معده خالی ممکن است سطح کورتیزول را افزایش دهد. برای کاهش عوارض، بهتر است همراه با صبحانه یا کمی خوراکی سبک مصرف شود. قهوه ناشتا میتواند متابولیسم را تقویت کند، اما با احتیاط مصرف شود.
آزمایش کنترل شده تصادفی: تأثیر کافئین ناشتا و بر گرسنگی و مصرف انرژی
- محقق: Panek‑Shirley و همکاران
- مجله: Journal of Nutrition (۲۰۱۴)
- جزئیات: ۱۲ نفر، چهار حالت: دکاف، کافئین، قهوه همراه کپسول و پلاسبو. اپتامین تی بهمدت چند ساعت پایش شد.
- نتیجه: هیچ تفاوت معنیداری در گرسنگی، مصرف انرژی یا سرعت خالی شدن معده مشاهده نشد.
برای خرید قهوه کلمبیا کلیک کنید.
قهوه ناشتا خوب است ؟

قهوه ناشتا میتواند متابولیسم بدن را تقویت کرده و چربی سوزی را افزایش دهد. کافئین موجود در قهوه به بهبود تمرکز و کاهش خستگی کمک میکند. آنتی اکسیدانهای قهوه از التهاب جلوگیری کرده و سلامت قلب را بهبود میبخشند. نوشیدن قهوه ناشتا برای برخی افراد انرژی صبحگاهی را تأمین میکند، اما باید با احتیاط مصرف شود تا از تحریک معده جلوگیری شود.
فواید آنتی اکسیدانی و کاهش آسیب DNA از مصرف قهوه
- محققان: Bakuradze, Hoelzl و همکاران – مطالعه ۲۰ هفتهای
- مجله: Food and Chemical Toxicology (۲۰۱۴)
- نتیجه: مصرف روزانه قهوه ناشتا باعث کاهش آسیبهای اکسیداتیو DNA و کاهش درصد چربی بدن شد.
قهوه ناشتا لاغر میکند ؟

قهوه ناشتا میتواند به لاغری کمک کند، زیرا کافئین متابولیسم را افزایش داده و چربی سوزی را تحریک میکند. نوشیدن قهوه قبل از ورزش، استقامت بدن را بهبود میبخشد و عملکرد عضلات را تقویت میکند. با این حال، برای لاغری مؤثر، باید با رژیم غذایی متعادل و ورزش همراه شود تا نتایج پایداری داشته باشد.
با این حال، قهوه به تنهایی معجزه نمیکند. برای لاغری مؤثر، باید نکات زیر را رعایت کنید:
- قهوه را بدون شکر یا خامه مصرف کنید تا کالری اضافی دریافت نشود.
- همراه با قهوه، رژیم غذایی متعادل و کمکالری داشته باشید.
- ورزشهای هوازی یا مقاومتی را به برنامه خود اضافه کنید.
- از مصرف بیش از حد قهوه (بیش از 400 میلیگرم کافئین در روز) خودداری کنید.
مطالعهی مقالهی تاثیر قهوه بر بی اشتهایی به شما توصیه میشود.
بهترین نوع قهوه برای نوشیدن ناشتا
بهترین قهوه برای نوشیدن ناشتا، قهوه عربیکا با اسیدیته پایین است، زیرا کمتر معده را تحریک میکند. قهوههای فیلتری یا دمکرده به دلیل کافئین متعادل برای صبح مناسب اند. از قهوههای سنگین مانند اسپرسو پرهیز کنید، زیرا ممکن است معده را تحریک کنند و باعث ناراحتی شوند.
طبق تحقیقات Journal of Nutrition، قهوههای با اسیدیته پایین مانند عربیکا برای معده ملایمتر هستند. قهوههای فیلتری یا دمکرده به دلیل فرآیند تصفیه، ترکیبات تحریککننده کمتری دارند و برای صبح مناسباند. قهوه اسپرسو به دلیل غلظت بالا ممکن است برای معدههای حساس مناسب نباشد.
فواید خوردن قهوه ناشتا

نوشیدن قهوه ناشتا فوایدی از جمله افزایش فوری هوشیاری و تمرکز، تقویت متابولیسم و چربی سوزی (تا ۱۱٪)، بهبود عملکرد ورزشی با افزایش آدرنالین، تقویت خلق و خو و کاهش افسردگی، محافظت از کبد، پیشگیری از آلزایمر و پارکینسون، و کاهش خطر دیابت نوع ۲ (تا ۲۳٪) دارد. اما مصرف متعادل آن را توصیه میکنیم.
با این حال، توصیه میکنیم اگر معده حساسی دارید، از این عادت پرهیز کنید.
-
افزایش هوشیاری و تمرکز
قهوه ناشتا به دلیل جذب سریع کافئین، هوشیاری ذهنی را سریعتر افزایش میدهد. کافئین با مسدود کردن آدنوزین (مواد شیمیایی خستهکننده در مغز)، تمرکز و واکنش را بهبود میبخشد. این حالت برای افرادی که صبحها نیاز به انرژی فوری دارند مفید است، اما ممکن است در برخی باعث اضطراب شود.
-
تقویت متابولیسم و کمک به چربی سوزی
نوشیدن قهوه ناشتا متابولیسم بدن را تا ۱۱٪ افزایش میدهد. کافئین باعث تحریک سیستم عصبی و آزادسازی اسیدهای چرب از بافت چربی میشود. این فرآیند به کاهش وزن کمک میکند، اما تأثیر آن در بلندمدت ممکن است کاهش یابد.
-
تقویت خلق و خو و کاهش افسردگی
نوشیدن قهوه ناشتا با تحریک ترشح دوپامین و سروتونین، به سرعت خلق و خو را بهبود میبخشد. این اثر نشاط آور خصوصاً در ساعات اولیه صب محسوستر است. کافئین با فعالسازی مسیرهای پاداش مغز، احساس انرژی و شادی ایجاد میکند. بسیاری از افراد پس از مصرف قهوه صبحگاهی، کاهش محسوس در احساس خستگی و بیحوصلگی را تجربه میکنند.
مطالعه PMC –The Acute Effects of Caffeinated Black Coffee on Cognition and Mood
نتیجه: کافئین ناشتا باعث تحریک گیرندههای A₁ و A₂A آدنوزین، افزایش آزادسازی نوروترنسمیترهایی مثل نوراپینفرین، دوپامین، سروتونین و … میشود، که سطح خلق، تمرکز و هوشیاری را بالا میبرد .
-
محافظت از کبد
مصرف روزانه قهوه ناشتا خطر سیروز کبدی را تا ۸۴٪ کاهش میدهد. آنتی اکسیدانهای قهوه مانند اسید کلروژنیک و کافستول با کاهش التهاب و فیبروز کبدی، از پیشرفت بیماریهای کبدی جلوگیری میکنند. این اثر محافظتی به ویژه در افرادی که مستعد کبد چرب هستند، چشمگیرتر است.
-
بهبود عملکرد مغز و پیشگیری از آلزایمر
مصرف قهوه ناشتا به دلیل آنتی اکسیدانهای موجود در ان با کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو، خطر آلزایمر و پارکینسون را تا ۶۵٪ کاهش میدهند. نوشیدن قهوه ناشتا جریان خون مغز را ۲۷٪ افزایش داده و عملکرد شناختی را بهبود میبخشد. مصرف منظم ۳-۵ فنجان روزانه در بلندمدت بیشترین اثر محافظتی را بر سیستم عصبی دارد.
-
کاهش خطر دیابت نوع ۲
مصرف منظم قهوه ناشتا خطر دیابت نوع ۲ را تا ۲۳٪ کاهش میدهد. ترکیبات مفید قهوه مانند اسید کلروژنیک حساسیت به انسولین را بهبود بخشیده و جذب گلوکز را تنظیم میکنند. آنتی اکسیدانهای قهوه نیز التهاب را کاهش داده که در پیشگیری از دیابت موثر است. البته این اثر در مصرف متعادل (۳-۴ فنجان روزانه) دیده میشود.
قهوه ناشتا ضرر دارد ؟

نوشیدن قهوه ناشتا میتواند باعث افزایش اضطراب و بی خوابی، تحریک معده و سوزش سر دل، و اختلال در جذب آهن و مواد معدنی شود. همچنین افزایش قند خون، سردرد، مشکلات گوارشی و کم آبی بدن نیز از عوارض قهوه ناشتا است. بهتر است قهوه را پس از صرف غذا میل کنید تا عوارض آن کاهش یابد.
-
افزایش اضطراب و بی خوابی
قهوه ناشتا به دلیل جذب سریع کافئین، میتواند باعث افزایش اضطراب، تپش قلب و اختلال در خواب شود. کافئین سطح کورتیزول (هورمون استرس) را بالا میبرد و تعادل هورمونی را مختل میکند. این حالت بهویژه در افراد مستعد استرس یا مشکلات خواب، تشدید میشود.
-
تحریک معده و سوزش سر دل
نوشیدن قهوه ناشتا اسید معده را افزایش میدهد و باعث تحریک دیواره معده، سوزش سر دل یا حتی زخم معده میشود. ترکیبات قهوه مانند کافئین و اسیدهای آلی، ترشح اسید معده را تحریک میکنند و در صورت تکرار، خطر گاستریت را افزایش میدهند.
- تحقیق: کافئین از طریق تحریک گیرندههای تلخی، ترشح اسید معده را افزایش میدهد
- محققان: Kathrin I. Liszt، Jakob P. Ley، Barbara Lieder و همکاران
- موسسه: دانشگاه وین و دانشگاه فنی مونیخ
- منتشر شده در: مجله علمی PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences)، سال ۲۰۱۷
- نتایج تحقیق:
- در این مطالعه مشخص شد که مصرف ۱۵۰ میلیگرم کافئین (تقریباً معادل یک فنجان قهوه) میتواند بهطور قابلتوجهی ترشح اسید معده را افزایش دهد.
-
اختلال در جذب مواد مغذی
قهوه ناشتا میتواند جذب مواد مغذی مانند آهن، کلسیم و منیزیم را کاهش دهد. اسید تانیک موجود در قهوه با آهن غذا ترکیب شده و از جذب آن جلوگیری میکند. این مسئله به ویژه برای افراد مبتلا به کم خونی یا کمبود مواد معدنی مشکلساز است.
-
افزایش قند خون و مقاومت به انسولین
نوشیدن قهوه ناشتا ممکن است سطح قند خون را مختل کند و حساسیت به انسولین را کاهش دهد. کافئین باعث ترشح هورمونهای استرس میشود که قند خون را افزایش میدهند. این حالت در طولانی مدت خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را بالا میبرد.
-
افزایش خطر مشکلات گوارشی
قهوه ناشتا حرکات روده را تسریع میکند و ممکن است باعث اسهال یا ناراحتی گوارشی شود. این اثر محرک به ویژه در افرادی که سندرم روده تحریکپذیر دارند، میتواند علائم را تشدید کند و تعادل باکتریهای روده را برهم بزند.
قهوه ناشتا برای کبد چرب

قهوه ناشتا میتواند به بهبود کبد چرب کمک کند، زیرا آنتی اکسیدانهای موجود در قهوه التهاب کبد را کاهش میدهند. کافئین همچنین متابولیسم چربی را بهبود میبخشد و از تجمع چربی در کبد جلوگیری میکند. کافئین همچنین متابولیسم لیپیدها را تحریک میکند، که برای کاهش چربی کبد مفید است. با این حال، برای اثربخشی، باید قهوه را بدون شکر مصرف کنید تا از فشار بر کبد کاسته شود.
قهوه ناشتا برای یبوست

نوشیدن قهوه با معده خالی میتواند به بهبود یبوست کمک کند، زیرا کافئین حرکات روده (پریستالسیس) را تحریک میکند. قهوه اسیدهای صفراوی را افزایش داده و باعث دفع سریعتر میشود. اما زیادهروی ممکن است به کمآبی و تشدید یبوست منجر شود. برای نتیجه بهتر، قهوه را با آب ولرم و فیبر مصرف کنید.
قهوه ناشتا و معده درد

قهوه ناشتا ممکن است معده را تحریک کرده و باعث سوزش سر دل یا رفلاکس اسید شود. کافئین تولید اسید معده را افزایش میدهد که میتواند به التهاب دیواره معده منجر شود. برای کاهش عوارض، قهوه را با یک وعده سبک مصرف کنید تا از تحریک بیش از حد معده جلوگیری شود.
برای کاهش عوارض قهوه ناشتا، این نکات را رعایت کنید:
- قهوههای با اسیدیته پایین (مانند قهوه های عربیکا) انتخاب کنید.
- قهوه را با یک میان وعده سبک مانند نان تست مصرف کنید.
- از افزودن شکر یا خامه پرچرب خودداری کنید.
- اگر علائم گوارشی دارید، با پزشک مشورت کنید.
مطالعهی مقالهی زیر به شما پیشنهاد میشود:
رژیم قهوه چیست؟
آیا نوشیدن قهوه ناشتا باعث افزایش انرژی میشود؟
بله، قهوه ناشتا میتواند انرژی را سریعاً افزایش دهد زیرا کافئین بدون وجود غذا در معده، سریعتر جذب میشود. با این حال، این اثر ممکن است پس از چند ساعت منجر به افت ناگهانی انرژی (crash) شود. برای اثر پایدارتر، بهتر است قهوه را همراه با یک منبع پروتئین یا کربوهیدرات پیچیده مصرف کنید.
آیا قهوه ناشتا بر خواب تأثیر میگذارد؟
نوشیدن قهوه با معده خالی میتواند اثرات کافئین را تشدید کند و اگر بعدازظهر مصرف شود، ممکن است تا ۶-۸ ساعت در سیستم بدن باقی بماند و باعث اختلال خواب شود. بهترین زمان مصرف قهوه، صبح زود و ترجیحاً قبل از ساعت ۲ بعدازظهر است.
چه افرادی باید از قهوه ناشتا پرهیز کنند؟
این افراد بهتر است قهوه ناشتا نخورند:
- افراد مبتلا به زخم معده یا ریفلاکس شدید
- کسانی که اضطراب یا تپش قلب دارند
- زنان باردار
- افراد با فشار خون کنترل نشده
- آنهایی که حساسیت شدید به کافئین دارند
علت معده درد بعد از قهوه ناشتا چیست؟
نوشیدن قهوه با معده خالی اسید معده را افزایش میدهد و میتواند باعث سوزش سر دل، ریفلاکس یا درد معده شود. اگر معده حساسی دارید، بهتر است ابتدا کمی غذا (مثل نان تست یا موز) بخورید یا از قهوه کماسید (مانند قهوه دمی) استفاده کنید.
جمع بندی
مصرف قهوه ناشتا دارای مزایا و معایبی است. از فواید آن میتوان به افزایش انرژی، بهبود خلقوخو، تقویت متابولیسم و محافظت از کبد اشاره کرد. اما ممکن است باعث تحریک معده، افزایش اضطراب و اختلال در جذب مواد مغذی شود. بهترین راهکار، مصرف متعادل آن همراه با آب و پس از مقداری غذاست تا از عوارض آن کاسته شود.
مطالعات متعددی از جمله تحقیقات منتشر شده در “British Journal of Nutrition” (2023) نشان میدهد که مصرف قهوه ناشتا دارای اثرات دوگانه است. از یک سو، پژوهشهای دانشگاه هاروارد (2022) بهبود 20% در عملکرد شناختی و افزایش متابولیسم پایه را تأیید میکنند. از سوی دیگر، مطالعات “Journal of Gastroenterology” (2023) هشدار میدهند که این عادت میتواند باعث افزایش 30% اسید معده شود.
پیشنهاد ما به شما، مصرف آن با فاصله 30-60 دقیقه پس از بیداری و همراه با مقداری آب است تا هم از فواید آن بهره ببرید و هم عوارض آن را کاهش دهید.
محمدرضا آذرمند هستم باریستا و نویسنده مقالات تخصصی مرتبط با قهوه در سایت قهوه باندولینی.
علاقه مند به دنیای عطر و طعم قهوه.
- azarmandhttps://bandolini.ir/author/azarmand/۱۷ شهریور ۱۴۰۴
- azarmandhttps://bandolini.ir/author/azarmand/۹ مرداد ۱۴۰۴
- azarmandhttps://bandolini.ir/author/azarmand/









